8 Ocak’ta SpaceX Falcon9 roketiyle Amerika Birleşik devletleri Florida’dan uzaya fırlatılan TÜRKSAT 5A uydusunun Geo Yörünge yolculuğu sürüyor.
Uydunun son durumuna ilişkin bilgileri TÜRKSAT Genel Müdürü Hasan Hüseyin Ertok, TRT Radyo 1’de yayınlanan Belma Şahaner’in hazırlayıp sunduğu “Yerli ve Milli” programında aktardı.
Ertok, uydunun şu anda yörünge yükseltme faaliyetlerinin sürdüğünü ve dünyaya 300 kilometre mesafede, yaklaşık 55 bin kilometrelik eliptik bir yörüngede hareket ettiğini söyledi:
Hasan Hüseyin Ertok – TÜRKSAT Genel Müdürü
“Ve bunun en son hizmet vereceği yörünge olan yer Döneş Yörünge dediğimiz Geo Yörüngeye, Yer Sabit Yörüngeye oturması gerekiyor. Bu da ekvator düzleminden yaklaşık 36 bin km uzaklıkta dairesel bir yörünge. Şu anda uydumuz bu yörüngeye doğru hareket ediyor ve yaklaşık iki aylık bir yolu daha var çünkü bu işlem, elektrikli itki sistemine sahip olmasından dolayı oldukça uzun sürüyor. İnşallah mayıs ayı içerisinde, mayıs ayının ilk yarısına kadar biz yörüngeye oturmasını bekliyoruz. Ve o yörüngeye oturduktan sonra da yaklaşık 1 aylık uydu üzerindeki performans testlerini yapacağımız bir test süreci var. Burada özellikle uydu üzerindeki kapsama alanları, antenlerin ve haberleşme sistemlerinin doğru çalıştığını, belirlediğimiz performans kriterlerine göre doğru çalıştığının test edilmesi gerekiyor. Bu test süreci de yaklaşık 1 ay sürüyor. Bu süreçten sonra da haziran ayı içerisinde 5A uydusunu 31 derece Doğu yörüngesinde hizmete almayı hedefliyoruz.”
5’inci Nesil Uyduların Öncekilerden En Büyük Farkı, Elektrikli İtki Sistemine Sahip Olmaları
TÜRKSAT Genel Müdürü Ertok, 5’inci nesil bir uydu olan 5A’nın elektrikli itki sistemine sahip olduğunu kaydetti.
Bu özelliğin, 5’inci nesil uyduları öncekilerden ayıran en önemli husus olduğunu ifade eden Ertok, kimyasal itki sistemine sahip bir haberleşme uydusunun uzaya yaklaşık 1,5 ton yakıt taşımak zorunda olduğunu ifade etti.
Ertok’un verdiği bilgiye göre, manevra ömrü 15 yıl olan bir haberleşme uydusu, üzerindeki yaklaşık 1,5 tonluk yakıtın %80’ini Geo Yörüngeye ulaşmak için harcıyor.
Elektrikli itki sistemine sahip uydularda ise bunun üçte biri kadar kadar kimyasal yakıt bulunuyor.
Böyle olunca da elektrikli itki sistemine sahip haberleşme uydularına çok daha fazla faydalı yük eklenebiliyor ve uydunun teknik kapasitesi ile hizmet kalitesi belirgin şekilde artıyor.
TÜRKSAT Genel Müdürü Hasan Hüseyin Ertok, 5A’nın Ku Bant frekans bandına sahip olduğu bilgisini verdi.
Ertok şöyle devam etti:
“Ku Bant, uydu haberleşmesine 2015 yılında açılan bir frekans bandı. Frekans bantları haberleşmede en kıt olarak belirtilen kaynaklarçünkü frekans bantları sınırlı. Geo Yörüngede yüzlerce uydu var; aşağı yukarı aynı frekanslarda çalışmak ama birbirlerini etkilememek durumundalar. Bunu sağlamak çok kolay değil. O yüzden yeni açılan frekanslar oldukça değerli hale geliyor. Yeni Ku frekansına dünyada ilk başvuran 5 ülkeden biri Türkiye. Bunu da uydusuna koyarak işletmeye alacak ilk ülkelerden birisi olacağız. İleride bizim için ekstra bir güç oluşturacaktır bu frekans bandını kullanabilmek.”
TÜRKSAT 5B uydusu hakkında da bilgi veren Ertok, 5B’nin TÜRKSAT filosunun en güçlü, en yüksek kapasiteli uydusu olacağının altını çizdi.
Ertok, 5B’nin 5A’dan daha büyük ve daha güçlü bir uydu olduğunu ve bu yılın ikinci yarısında fırlatılmasının planlandığını söyledi.
Sistem seviyesi testlerinin halihazırda Fransa’da sürdüğünü söyleyen Hasan Hüseyin Ertok, “5B uydusu özellikle KA bant dediğimiz geniş bant internet ve veri haberleşmesi alanında dünyada çok yoğun olarak kullanılan frekans bandında hizmet verecek ve yaklaşık 53 gigabitlik bir veri haberleşme kapasitesi olacak.” dedi.
TÜRKSAT Genel Müdürü Ertok, TÜRKSAT 6A ile ilgili sürecin 2014 yılının sonlarında imzalanan sözleşmeyle başladığını hatırlatarak, projenin, Türkiye’deki en yüksek bütçeli Ar-Ge projeleri arasında yer aldığını ifade etti.
Ertok, TÜRKSAT 6A’ya ilişkin gelişmeleri de aktardı:
Hasan Hüseyin Ertok – TÜRKSAT Genel Müdürü
“Ülkemiz şu ana kadar gözlem uydusu üretim tecrübesine sahip ama ilk defa haberleşme uydusu üretiyoruz. Dünyada haberleşme uydusu üreten ülke sayısı çok az; biz bunu başardığımızda dünyadaki ilk 10 ülke arasına gireceğiz. Bu, uydu alanında çalışan birçok paydaşın bir araya gelip üretmek zorunda olduğu bir uydu. Biz çok önemsiyoruz bu projeyi. Bu ilk defa geliştirilen bir uydu olduğu için ülkemizde, tasarımından üretim, test; tüm aşamaları ülkemizde gerçekleştiriliyor kendi mühendislerimiz tarafından. İlk defa olduğu için birçok model geliştiriliyor. İlk başta ısıl yapısal yeterlilik modeli geliştirildi. Ondan sonra elektriksel model geliştirildi. Sonra mühendislik modeli geliştiriliyor ve bu modeller üzerinde yapılan doğrulamalarla siz tasarımınızın gerçekten doğru çalıştığını görebiliyorsunuz. Vemühendislik modelinde artık uydunuza koyduğunuz ekipmanların birçoğunu en zorlayıcı seviyeye kadar test edip bunları doğruluyorsunuz ve uçuş modeli dediğimiz, uzaya gönderdiğimiz modelin üretimine başlıyorsunuz. Bunlar paralelde ilerleyebiliyor. Şu anda o şekilde ilerliyor. Mühendislik modelinin entegrasyonu tamamlandı ve testlerine başlanacak. Uçuş modeliyle ilgili üretimler de başladı ve bu süreç tamamlandığında, uçuş modelinin üretimi tamamlandığında 2021 yılının sonlarına doğru teslim edilmesini bekliyoruz uydumuzun. 2022 yılında da inşallah TÜRKSAT 6A uydusunu uzaya gönderip, ülkemizin en büyük gururu olan projelerden biri olarak uzayda yerini almasını bekliyoruz.”
