Dünyanın önde gelen savunma şirketleri ile iş birliği yapan ve F-35’ler için de muhtelif motor parçaları, gövde ve kanat yapısal parçaları ve kapı kilit mekanizmaları üreten Türk savunma şirketi KALE Grup, yerli ve milli turbojet motoru KTJ-3200’ü teslim etmeye hazırlanıyor.
8. Türkiye İnovasyon Haftasında Hakan Çelik’in moderatörlüğünde yapılan bir panele katılan Kale Grubu’nun Başkan Yardımcısı ve Teknik Bölüm Başkanı Osman Okyay, Türkiye’nin ilk turbojet motorunun artık tamamen ortaya çıktığını açıkladı.
Okyay, “Bugünlerde kalifikasyon testleri dediğimiz kabul testleri başlıyor. Biz bu testleri içeride kendimiz yaptığımız için tahmin ediyorum Ocak ayının ortası, en geç Ocak ayı sonunda motorun teslimatı gerçekleşecek.” dedi.
Osman Okyay, motorun 300 civarında parçadan oluştuğu, bu parçaların sadece birinin dışarıdan alındığı bilgisini de verdi.
Motorun geliştirilmesi aşamasında, tüm “ilk“lerde olduğu gibi zorluklar yaşandığını, geciktiklerini, artan maliyetleri kendilerinin karşıladıklarını belirten Okyay şunları söyledi:
“Turbojet motor, Türkiye’de ilk defa geliştirilen bir motor. Bir işi ilk defa yapıyorsanız koç başı görevi görüyorsunuz. O kapıya ilk sizin kafanız vuruluyor. İlk yara bereleri siz alıyorsunuz. Ancak öğrenme daima hata yaparak oluyor.”
Okyay, geliştirdikleri motorun sadece TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirilen SOM füzelerinde değil, Türkiye’nin ilk milli deniz seyir füzesi Atmaca dahil diğer platformlarda da kullanılacağını kaydetti.
Motorun ihraç edilip edilmeyeceği yolundaki bir soru üzerine de Okyay, gelişmiş bir ülkenin, kendilerinden roket motoru geliştirmelerini istediğini açıkladı.
Türkiye’deki Ar-Ge çalışmalarına da değinen Okyay, ülkenin geliştirmede iyi olduğunu ancak araştırma kısmında zayıf kaldığı uyarısında bulundu, araştırma faaliyetlerine daha fazla kaynak ayrılması ve insan gücü yetiştirilmesi gerektiğini söyledi.
Türkiye’de Ar-Ge’ye ayrılan kaynağın son yıllarda artarak GSMH’nın %1’i geçtiğini kaydeden Okyay, gelişmiş ülkelerde bu oranın %3’ün üzerinde olduğuna dikkat çekti.
Seramik fabrikasından başlayan Kale Grubu, 1987’de Stinger füzeleri ile savunma sanayi sektörüne girmişti.
F-16 parçaları da üreten Kale Grubu 1600 kişiye iş imkanı ve yılda 100-120 milyon dolarlık ihracat girdisi sağlıyor.
Okyay, firması için artık derinleşme zamanının geldiğini, alt sistemler üzerinde ürün geliştirmek için Ar-Ge üzerine yoğunlaşmayı planladıklarını da söyledi.
