NATO kod adı ile SA-21 Growler, yani S-400 Rusya’nın 2007’de hizmete aldığı ve günümüzde de aktif olarak kullandığı uzun menzilli hava savunma füze sistemi dünyanın en iyileri arasında ve en çok tanınan füze sistemleri arasındadır. Almaz/Antei Concern firmasının geliştirdiği ve seri üretimini üstlendiği bu sistem S-300 Savunma Füzeleri sisteminin gelişmiş versiyonudur. Menzili ve radarı geliştirilmiş ayrıca irtifası arttırılmıştır.
Füzenin dikey fırlatış özelliği ona 360 derecelik etki alanı avantajını getiriyor. Bu durum doğudan veya batıdan yaklaşan hedeflere füzenin atıcı kapsül yüzünü çevirmeden fırlatma ve füzenin o hedefe yönelmesi ile gerçekleşiyor.
MIM-104 Patriot‘ta bu durum böyle değildir. Füzenin atıcı kapsülü hedefe dönük olmalıdır. Füzenin etkili en uzun menzili 400 km (40N6). S-400’ün diğer füze sistemlerinin menzili ise şöyle:
+250 km (48N6 missile)
+120 km (9M96E2 missile)
+40 km (9M96E missile)
Radar sistemi S-300 sisteminde kullanılan 64N6 ve 76N6 radarlarından elde edilen tecrübe ile geliştirilmiş 96L6’dır. 92N6E radar sistemi havada aynı anda 100 ayrı hedefi görecek şekilde programlanmış ve bu kapasitesi ile S-300 olduğu kadar NATO muadili Patriot hava savunma sistemlerinin iki kat gelişmiş haline gelmiştir. Bu radar çoklu hedef takibi yapabilmekte ve hayalet uçaklara karşı etkin görüş kapasitesine sahiptir .Rusya bu radar sistemini geliştirmeyi ve S-500’ün radar sistemi olarak kullanmayı planlamaktadır. Yaklaşık 500-600 km. görüş alanına sahip olması düşünülüyor.
S-400 Ermenistan, Belarus, Çin, Hindistan, Kırgızistan, İran gibi ülkeler tarafından dakullanıyor. En aktif kullanıcısı onu yaratan ülke; Rusya. Özellikle Doğu Avrupa’da artan gerilim ve Suriye’de yaşanan olaylar nedeni ile Rusya o bölgelere daha aktif bir şekilde sistemi konuşlandırdı.
Türkiye’nin Suriye’de Rus Hava Kuvvetleri bağlısı SU-24 tipi savaş uçağını düşürmesinin ardından Rusya Lazkiye-Hmeymim Rus Askeri hava üssüne S-400 konuşlandırdı. Bölgede Rus uçaklarının güvenliğini sağlayan sistem, ABD öncülüğündeki koalisyon uçaklarına karşıda kullanılabilir durumda. Hatta geçtiğimiz haftalarda Rusya, Fırat Nehri’nin batısında uçan tüm koalisyon güçlerine ait uçak\İHA’ları hedef olarak sayıp vuracağını açıklamıştı.
Doğu Avrupa-Rusya sınırlarına yığınak yapan, tank, zırhlı araç, hava savunma sistemi ve askeri birlik sevk eden NATO ve ABD’ye cevap vermek isteyen Rusya S-400 ve İskender balistik füze konuşlandırmaları ile güvenliğini sağlıyor. Hatta Rus haber ajansı Sputnik, ABD ve NATO’nun bu yığınağına bir haberinde ”NATO savaş çıkarmanın mı peşinde ?” şeklinde bir soru sordu ve yorumcular bu soruya yanıt verdiler. Yanıtlar dünya huzuruna katkı sağlayacak gibi değildi.
Türkiye’de bu sistemi almak için Rusya ile ciddi görüşmeler gerçekleştiriyor ve bu sefer iş gerçekleşecek gibi duruyor. Bazı kaynaklar 4 adet füze sisteminin satın alınacağını belirtiyor.Bunun için ise biçilen değer (net olmamak ile birlikte) 2.5 milyar dolar. Bu miktarın radar sistemleri ile artabileceğine de dikkat çekiliyor. Tabi sistem eğer alınırsa ülkemizin uzun menzilli radar ağı ihtiyacını karşılayan NATO radar ağına entegre edilmeyecek. Bu durum Türk Hava Kuvvetleri’nin aktif olarak kullandığı ve anlık tespit yaptığı anda savunma sistemlerine bilgi gönderen E-737 Awacs’ın bu özelliği S-400’de kullanamamasına yol açacak.
Yeşil: NATO radar ağını gösteriyor. Kırmızılar ise Rusya radar ağı. Yeşil halkalar NATO hava savunma sistemlerini menzillerini gösterirken kırmızı halkalar Rusya hava savunma sistemleri menzilini gösteriyor.