Milli Savunma Bakanlığı, Libya açıklarında bir Türk yük gemisinin Alman fırkateyni tarafından hukuk dışı müdahaleyle aranmasına sert tepki gösterdi.
Milli Savunma Bakanlığı, Türkiye’nin izin vermemesine rağmen, Alman askerlerin gemiye cebren çıktığının altını çizdi ve mürettebata suçlu muamelesi yapılmasını protesto etti.
Bakanlık, olayı başından sonuna kadar madde madde anlatan bir bildiri yayınladı:
1. Türk bayraklı ROSELINE-A isimli ticari geminin 22 Kasım 2020 tarihinde açık denizde durdurularak aranması olayı ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir.
2. 2292 No’lu BM Güvenlik Konseyi kararında Libya Milli Mutabakat Hükûmeti ile istişare ve izin zorunlu kılınmış olmasına rağmen, IRINI Harekâtı; Milli Mutabakat Hükûmeti ile istişare edilmeden ve izinsiz olarak AB tarafından 2020 yılında Akdeniz’de başlatılmıştır.
3. Harekâtın merkezi Roma/Italya’dadır. Halihazırda, harekât merkezinin Komutanı İtalyan, yardımcısı Fransız olup, denizdeki unsurların komutanı ise Yunanlıdır. Denizdeki harekât unsurları Yunan, İtalyan, Alman fırkateynlerinden oluşmaktadır.
4. ROSELINE-A isimli ticari gemimiz, 22 Kasım 2020 tarihinde, açık denizde saat 12.30’da telsizden IRINI Harekâtı unsurlarından olan Alman HAMBURG Fırkateyni tarafından sorgulanmıştır.
5. Bilahare, IRINI Harekât Merkezi tarafından gemide arama yapmak için izin istenmiştir.
6. Türkiye Cumhuriyeti Devleti tarafından gemide arama izni verilmediği saat 17.44’te IRINI Harekât Merkezine bildirilmiştir.
7. Bayrak devleti ve gemi kaptanının rızası olmamasına rağmen, Alman fırkateyninin silahlı ve teçhizatlı arama timi, helikopter ile saat 18.00’de cebren gemiye çıkmıştır.
8. Arama timi tarafından gemide detaylı arama gerçekleştirilmiş, 23 Kasım sabahı saat 09.30’da arama timi helikopter ile gemiden ayrılmıştır.
9. Yaklaşık 16 saat süren arama faaliyeti esnasında, ROSELINE-A gemisinin mürettebatı bir yere toplanmış, personele suçlu muamelesi yapılmıştır.
10. Arama, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin izin vermediğini ısrarla ileterek durumu protesto etmesi ve yapılan aramalarda herhangi bir şüpheli duruma rastlanmaması (geminin yükü un, yağ, bisküvi, et, kozmetik, sağlık vb. tüketim ve inşaat malzemeleridir) nedeniyle sonlandırılmıştır.
11. Uluslararası hukuka aykırı olarak, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin rızası olmadan, korsanvari bir şekilde gemiye çıkılması ve gemi mürettebatına suçlu muamelesi yapılması tamamen hukuka ve teamüllere aykırıdır. İlaveten , bu tarz gayri hukuki bir uygulamanın müttefik bir donanma tarafından yapılması ise ayrıca düşündürücüdür. Yapılan bu yanlış uygulamada denizdeki gemilere komuta eden operasyon komutanının, yanlı ve duygusal davrandığı açıktır.
12. Bu konudaki her türlü hakkımız mahfuzdur.
13. Bu tür kabadayılıkların, başka uygulamalara örnek olacağı unutulmamalıdır.
Bildiride, “Başta müttefiklerimiz olmak üzere tüm tarafların uluslararası hukuka, deniz hukukuna ve teamüllere uygun davranmasını bekliyoruz” ifadesine de yer verildi.
Bu arada Almanya Savunma Bakanı Annegret Kramp-Karrenbauer, Türkiye’nin suçlamalarını inkâr etti.
Alman bakan, ROSALINE-A gemisine çıkış talimatının kendilerinden değil, İrini’nin Roma’daki merkezinden yapıldığını söyledi.
Karrenbauer, Türkiye’nin itirazının öğrenilmesi üzerine, askerlerin gemiyi terk ettiğini ileri sürdü.
Ancak bu terk etme işleminin neden 16 saat sürdüğüne bir açıklık getirmedi.