JF-17 Thunder
Pakistan Hava Kuvvetleri’nin gururu, Pakistan hava sahasının koruyucu kartalı. Adını ”gök gürültüsü” koyan Pakistanlılar onunla gurur duyuyor.
JF-17, Çin’li Chengdu Aircraft Industry firması ile Pakistan Aeronautical Complex firmasının ortak bir projesi.İlk kez 2003’de uçuşunu gerçekleştiren JF-17, Pakistan Hava Kuvvetleri’ne 2007’de dahil oldu.
Uçak, Pakistan’ın isternirleri dahilinde üretildi ve aktif olarak Pakistan’da hizmet veriyor.
Geçtiğimiz haftalarda Myanmar ordusunun da envanterine dahil olan JF-17 (toplam sipariş 16 adet) , Nijerya Hava Kuvvetleri içinde hizmet verecek (toplam sipariş 3 adet).
JF-17 Hakkında Kısaca:
JF-17: Mig-29, Mig-35 ve Dassault Mirage F1’de de kullanılan RD-33 Turbofan ile havalanıyor.Bu motor Rus kökenli Klimov firmasına ait.Manevra kabiliyeti oldukça iyi olan JF-17 en çok F-16’ya benzetiliyor.Kuyruk yapısı ve burun kısmı F-16 ile benzerlik taşıyan JF-17’nin hava alıklarının yanında olması ve manevra esnasında alçak/yüksek basınç oranının daha iyi bir verim verebilmesi için ek kanatçığa sahip olması onu it dalaşların da oldukça avantajlı duruma getiriyor. Uçak günümüzde 2 varyanttan oluşuyor:Block I ve Block II. Gelecekteki hedefleri ise B modeli ve Block III.
Ancak JF-17 Block I’in kötü bir dezavantajı var: Havada yakıt ikmali yapabilmek için yeterli donanım ve teknolojiye sahip değil.Uzun bir sefer için harici yakıt tanklarının götürdüğü yere kadar uçup bir piste inip yakıt ikmali yapmak zorunda.Veya bir operasyonda yakıt ikmali için iniş yapıp tekrar havalanmalı.Ancak operasyonlarda tanker uçaklar, atış/keşif yapan uçaklara yakıt vererek havada daha fazla kalabilmelerine yardımcı olur.Bu büyük bir avantajdır.
JF-17’lerinin havada yakıt ikmali yapabilmesi için Mirage III uçaklarına yaptıkları şeyin aynısını yapan; JF-17 Block II’ye IFR sondalarını (yakıt ikmal borusu) ekleyen Pakistan, Block I’lere de bu sondaları eklemek için çalışmalara devam ediyor.Gelişmiş versiyon; Block II’lerin üretimine 2016 yılı sonunda son verildi.Şimdiki hedef: JF-17 Block III.
Pakistan, uçağa daha teknolojik hale getirmek için İngilizler ve İtalyanlar ile de görüşüyor.Radar sisteminin ASEA olması ve çeşitli füze istemlerini kullanabilmesi, havada yakıt ikmali gerçekleştirmek için gerekli teknolojiye sahip olması ve yeni nesil bir kokpite , yeni veri bağlantıları/elektronik harp özelliklerine sahip olabilmesi için uçağı yeni bir varyanta bürümek isteyen Pakistan, bunu gerçekleştirirse uçağın gelişmiş adını JF-17 Block III koyacak.
Silah Sistemleri Bakımından JF-17:
JF-17, ana hava-hava füzesi olarak AİM-9 Sidewinder’ı kullanırken Çin üretimi hava-hava füzleri PL-5E ve PL-9C’yide kullanabilmekte. (PL-9E’den envanterde 900 adetten fazla barındırıldığı düşünülüyor.PL-9C’yi ise yalnızca Çin ve Pakistan kullanıyor.)
Uçak Block I ve II olarak da versiyonlara ayrılmış durumda.Bu Block’lar farklı füzelerin kullanımı için modernize edilmiş JF’lere deniyor.Pakistan, geliştirmekte olduğu RA’AD II seyir füzesini de JF-17’de kullanabilmek adına çalışmalarını yürütüyor.Tüm silah sistemleri için ilgili görsel:
JF-17 Block 2’ye Türk gözü!
JF-17 Block 2’nin silah sistemleri için bir hedefleme, tespit/takip poduna ihtiyaç duyan Pakistan, bu ihtiyacını Aselsan’ın geliştirdiği ve Türk Hava Kuvvetleri tarafından da aktif olarak kullanılan Aselpod ile karşıladı. İlk defa 2016’da 24 milyon dolar değerinde sipariş veren Pakistan, ikinci siparişini bu yılın Mayıs ayında, 16 adet yani 24 Milyon dolar değerindeki bir rakam ile verdi.
ASELPOD, çektiği görüntüleri pilotun veya operatörün önüne aktarıyor.Podun ön bölümünde, yüksek çözünürlüklü, üçüncü nesil, FLIR olarak da bilinen termal kamera yer alıyor.Sistemde, 3-5 mikron bandında çalışan 640×512 piksellik dedektör kullanılıyor. Termal kameranın, süper geniş, geniş ve dar olmak üzere üç ayrı bakış açısı yer alıyor.(Bu kısım Kokpit Aero’dan alıntıdır.)
Eğitim için JF-17B!
Pakistan, eğitim ve keşif/destek görevlerine yardımcı olabilmesi için Çin ile ikiz koltuklu JF-17B’yi geliştiriyor.Proje 2016’da başlatıldı ve uçak, 2017’nin Nisan ayında uçak ilk uçuşunu gerçekleştirdi. Bu modele F-16D muadili denilebilir.Bu modelinde de havadan yakıt ikmali yapabilmesi için çalışmalar yürütülüyor.