Uzun yıllardan bu yana katılmamıştım Caner Gönyeli Arama Kurtarma Tatbikatlarına.
Tekrar katılmak bu yıl nasip oldu.
TRT’de çalıştığım 26 yıl boyunca Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne birçok kez görevli olarak gönderildim.
Çok sevdiğim arkadaşlar edindim bu süreçte ancak yıllardır onlarla görüşmek kısmet olmamıştı; tatbikat vesilesiyle Selim (Sayarı) ve Züleyha’yı (Karaman) gördüm; çok mutlu oldum.
Bir de Denizcilik Genel Müdürlüğünden Yakup (Sarısu).
Aynı şehirde, Ankara’da yaşamamıza rağmen yaklaşık 20 yıldır görüşmemiştik.
Yakup’u da görmek, eski günlerden konuşmak hoş oldu.
Üçü de çok güzel insandır.
Şehit Teğmen Caner Gönyeli Arama Kurtarma Davet Tatbikatı her yıl yapılır.
Kıbrıs Barış Harekâtı sırasında muhabere (haberleşme) eksikliği yüzünden savaş uçaklarımız kendi gemilerimize taarruz etmiş ve ağır isabet alarak batan Kocatepe Muhribimizde 68 denizcimiz şehit olmuştu.
Batan gemideki askerlerimizin çoğunu yakınlarda bulunan bir İsrail gemisinin kurtardığını anlatmışlardı yıllar önce.
İşte her yıl yapılan bu tatbikata adını veren Teğmen Caner Gönyeli de ikmal subayı olarak görev yaptığı Kocatepe Muhribinde şehit oldu.
Girne’de dolaşırken karşımıza çıktı Deniz Şehitliği.
Şehit denizcilerimiz arasında Caner Gönyeli’nin de ismini gördük.
Tabii burası temsili bir şehitlik; şehitlerimiz burada yatmıyor.
Bu vesileyle Deniz Şehitlerimizi ve tüm şehitlerimizi bir kez daha rahmet ve minnetle anıyoruz.
Şehit Teğmen Caner Gönyeli Arama Kurtarma Tatbikatı iki aşamadan oluşuyor.
Birinci aşaması karada gerçekleştiriliyor (Kara Safhasına ilişki haberimizi yayınlamıştık.)
İkinci aşama ise Gazi Mağusa açıklarında, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti karasularının dışında; Türk Arama Kurtarma Sahası içinde kalan uluslararası sularda yapılıyor.
Girne’de konakladığımız otelden sabah erken saatlerde ayrılıp Gazi Mağusa’nın yolunu tuttuk.
Deniz safhasını birlikte izleyeceğimiz seçkin gözlemcilerle birlikte, Limanda Sancak tarafından aborda olmuş (Sağ tarafından iskeleye yan olarak yanaşmış) Sahil Güvenlik Arama Kurtarma Gemisi TCSG (Türkiye Cumhuriyeti Sahil Güvenlik) YAŞAM’a bindik.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Vekili ve Meclis Başkanı Zorlu Töre ile diğer misafirlerin gemiye binmesinin ardından halat çözüldü ve gemi avara edildi (Gemi yanaştığı yerden ayrıldı.)
Tatbikatın deniz safhasını izleyen seçkin gözlemciler arasında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu, Sahil Güvenlik Komutanı Tümamiral Ahmet Kendir, Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Sebahattin Kılınç, Güvenlik Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Osman Aytaç ve Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçisi Metin Feyzioğlu da vardı.
Öncelikle, içinde bulunduğumuz geminin (TCSG YAŞAM) tamamen Türkiye’de tasarlandığını ve İstanbul’daki RMK Marine Tersanesinde inşa edildiğini hatırlatalım.
RMK Marine Tersanesinde bu gemilerden dört adet inşa edildi.
TCSG 701 DOST, TCSG 702 GÜVEN, TCSG 703 UMUT ve TCSG 704 içinde bulunduğumuz YAŞAM.
Fırkateynlerle, korvetlerle çok seyir gerçekleştirmiştim ama Sahil Güvenlik Arama Kurtarma Gemisiyle ilk seyirdeydim.
Gemi seyir sırasında öyle bir manevra yaptı ki geminin müthiş manevra yeteneğine hayran kaldık.
Askeri gemilerle seyir yapıp da yemeklerden söz etmemek olmaz; olmamalı zira pek çok ün salmış restoranda, askeri gemilerde yediğiniz kadar lezzetli yemek yiyemezsiniz.
TCSG Yaşam’da yediğim öğle yemeğinin tadı da uzun yıllar damağımda kalacak gibi görünüyor.
Yaşam, son derece güzel bir havada, son derece sakin bir denizde seyirle tatbikat bölgesine ulaştı ve jenerik senaryoda planlanan arama-kurtarma faaliyetine geçildi.
İlk olarak içinde çok sayıda düzensiz göçmen bulunan kuru yük gemisi ile ticari yatın çarpışması sonucu denize düşen insanları kurtarmak için arama kurtarma harekâtı icra edildi.
Gemilerden tehlike sinyali alınmasının ardından arama kurtarma merkezleri hemen harekete geçti.
Bölgeye gönderilen Sahil Güvenlik Komutanlığı bağlısı CN 235 (CASA olarak da bilinir) tipi arama kurtarma uçağı kazazedelerin yerini tespit etti.
Helikopterlerdeki arama kurtarma personeli denizdeki bazı kazazedeleri, “quick strop” yöntemi ve yüzer sedye kullanarak kurtardı ve sağlık kontrolü için helikopterle TCSG Dost’a nakletti.
Denizde kalan diğer kazazedelere uçaktan, içinde lastik botun da bulunduğu arama kurtarma kitleri atıldı.
Tatbikatta Hava Kuvvetleri Komutanlığı bağlısı arama kurtarma uçağından paraşütle atlayış yapan arama kurtarma ekipleri denizdeki yaralılara ulaştı ve kazazedeler sahil güvenlik botu tarafından kurtarma platformu ve gemi manevrasıyla denizden çıkarıldı.
Kaza sonrası kaçmaya çalışan düzensiz göçmenlerin bulunduğu kuru yük gemisine de müdahale edildi.
Sahil Güvenlik Özel Harekat Timi tarafından halattan serbest kayma (fast rope) ve gemiye çıkma (boarding) harekâtları düzenlendi.
Kontrol altına alınan geminin mürettebatı yakalanmamak için yangın çıkardı.
Bunun üzerine mürettebat ve göçmenler sahil güvenlik botlarıyla tahliye edildi.
Yangın, Sahil Güvenlik Komutanlığı Arama Kurtarma Gemisi ve römorkör tarafından söndürüldü.
Tatbikatın sonunda, katılan unsurların selamlama geçişi sırasında yine eski bir dosta rastladım.
Tatbikat sırasında silüetini gördüğüm Gabya sınıfı fırkateynin, Ürdün Akabe’den Marmaris Aksaz’a kadar 5 gün boyunca seyir yaptığım TCG Giresun olduğunu görünce çok mutlu oldum.
KKTC Cumhurbaşkanı Vekili ve Cumhuriyet Meclisi Başkanı Zorlu Töre, tatbikatın bitiminde yaptığı konuşmada, bu yıl 19’uncusu düzenlenen tatbikatın başarıyla gerçekleştirildiğini, KKTC’nin hem denizlerinin hem de kara sahasının “büyük güvenlik altında” olduğunu ifade etti.
İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Sağlam da “Böylesine kritik bir bölgede hem güvenlik, barış ve istikrarı sağlamak hem de Doğu Akdeniz’de uluslararası hukuktan kaynaklanan hak ve menfaatlerimizi koruma sorumluluğu omuzlarımızdadır.” dedi.
Sahil Güvenlik Komutanı Tümamiral Ahmet Kendir ise “Arama kurtarma sorumluluk sahamız dahilinde, 7 gün 24 saat başarıyla görev icra edebilen arama kurtarma unsurlarımızın bugün gerçekleştirdiği tatbikat, çevre denizlerimizde meydana gelebilecek kazalardaki reaksiyon hızımızın ve arama kurtarma teşkilatımızın etkinliğinin göstergesidir. Türkiye Cumhuriyeti, insan hayatını riske edebilecek her türlü tehlike durumuna karşı sürekli hazırlıklı olmak üzere ve arama kurtarma faaliyetlerinin etkinlikle icra edilebilmesi maksadıyla, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni desteklemeye ve karşılıklı iş birliğini artırmaya tüm gayretiyle devam edecektir.” diye konuştu.
Gazi Mağusa Limanı’na doğru dönüşe geçtiğimizde hava kararmak üzereydi.