FALKLAND SAVAŞI
Tarih, insanların olaylardan, durumlardan ders çıkarması ve geleceğini buna göre inşa etmesi için vardır. Falkland Savaşı da bizim için millileşmemizin gerekliliğini bir kez daha farkına varmamız ve millileşmek adına kolları sıvayıp çalışmaya başlamamız için bilmemiz ve ders çıkarmamız gereken bir savaştır. Falkland savaşı, yakın bir tarihte İngiltere ile Arjantin arasında yapılan savunma sanayinde millileşmenin önemini açıkça gözler önüne seren bir savaştır.Simdi kısaca Falkland Adalarından ve savaştan bahsedelim.
Güney Atlantik’te Arjantin’in Güneydoğu kıyılarında bulunan Falkland Adaları, Doğu ve Batı Falkland olmak üzere ikisi büyük; 700’den fazla küçük adacıktan oluşan bir yerdir. Doğu ve Batı Falkland adı verilen iki büyük adanın arasında Falkland Boğazı denilen bir kanal bulunur.
Falkland Adaları stratejik bir öneme sahiptir. Falkland adaları sömürgecilik yıllarında Birleşik Krallık gemileri ve ticareti için önemli bir noktaydı. Günümüzde ise petrol ve diğer yer altı zenginliklerinden dolayı önemli bir yer haline gelmiştir. Falkland Adaları’na hakim olan devlet aynı zamanda Güney Atlantik Bölgesi’nin büyük bir çoğunluğunu ve petrol bölgesini denetim altında tutacaktır.
Aslında Falkland Adaları’nın hangi devlete ait olduğu konusundaki anlaşmazlıklar adaların 16. Yüzyılda keşfedilmesinden sonra başladı. Adaları İspanyolların mı, İngilizlerin mi önce keşfettiği ilk anlaşmazlıklardan biriydi. Adalar keşfedilmesinden sonra Fransız egemenliğine de geçmiştir; ancak uzun yıllar İspanya ve İngiltere arasında el değiştirmiştir.
1833 yılında İngilizlerin adada kalan Arjantinlileri ortadan kaldırarak Falkland’a yerleşmesiyle adalar 1982 yılına kadar mutlak surette İngiliz egemenliğine girdi.
Takvim yaprakları 19 Mart 1982 tarihini gösterdiğinde Falkland Adaları yakınında bulunan Güney Georgia Adası’na çıkan Arjantin kuvvetleri adayı ele geçirdi. 2 Nisan 1982 tarihinde savaş Falkland Adaları’na yönelmiştir bunun üzerine Büyük Britanya hükümeti harp filosunu bölgeye yolladı ve böylece savaş başladı. 6 hafta süren savaşta İngiltere uluslararası kamuoyundan aldığı yoğun destek sayesinde savaşın seyrini kendi lehine çevirmeyi başarmıştır. ABD ve Fransa’dan lojistik ve ikmal, BM ve AET’den diplomatik destek sağlayan İngiltere savaşı kazanmıştır. Bu savaşta İngiltere 255, Arjantin ise 650 kayıp vermiştir.Şimdi asıl konumuza gelelim. İngiltere bu savaşı nasıl kazandı?
İNGİLTERE SAVAŞI NASIL KAZANDI ?
4 Mayıs Salı 1982’de Arjantin’in iki “Super Etendart” savaş uçağı saat 2 sularında Falkland adalarına doğru yol alan İngiliz savaş gemilerine birer Exocet füzesi attılar. Bir füze hedefi vuramadı ama diğeri İngilizlerin en önemli destroyerlerinden H.M.S. Sheffield’i vurdu. Füze geminin tam ortasına isabet kaydederek gemiyi batırdı. Bu taarruz İngilizlerin Arjantin’i zafere götürebileceğini düşünmelerine yol açmıştır. Arjantin’in kazanmasının beklendiği bir savaş nasıl oldu da kaybedildi. İngiltere’nin kazandığı savaşın seyrini değiştiren Fransa’nın Arjantin’e sattığı füzelerin kodlarını İngilizlere vermesi oldu. Aşağıdaki araştırmada Arjantinlilerin kullandıkları Fransız yapımı Exocet füzelerinin teknik özelliklerinin Fransız hükümeti tarafından, İngilizlere verilmesinden sonra, Arjantinlilerin savaşın sonucu hakkındaki kaderinin nasıl değiştiği anlatılmaktadır.
- Savaşın başlarında Arjantin’de sadece 5 adet AM-39 Exocet vardı ve 9 tanesi de sipariş aşamasında idi fakat Fransızlar Arjantin’e Exocet gönderilmesine ambargo koyarak, Arjantin’i bu füzelere sahip olmalarını önlemek istediler lakin Peru da Arjantin’e bu füzeleri satabilecek olması yönüyle bir tehditti. Bu yüzden Peru’ya ihraç edilmek üzere olan Exocet füzelerinin gönderilmesi derhal durduruldu. Çünkü bu füzelerin Peru tarafından Arjantin’e verilebileceğinden korkuluyordu.
- İngiliz Silahlı Kuvvetlerinde Exocet’lerin gemilerden atılan modeli olan MM-38 bulunmakta ancak Arjantin’de bulunan uçaklardan atılan AM-39 modeli bulunmamaktaydı ve İngilizler AM-39’ların teknik özelliklerini de bilmiyordu, Fransa bu silahların teknik özelliklerini İngiltere ile paylaştığını inkar etmemektedir.
- Savaşın kaderini değiştiren en önemli bilgilerden biri de Exocet füzesini hedefe götüren radar frekansı idi. Bu frekansı elektronik ortamda karıştırarak füzenin güdüm sisteminin bozmak ve füzenin hedefe gitmesi önlemek olasıdır.
- Atılan ilk 4 Exocet’ten üçü hedeflerini vurmuş ve 2 İngiliz gemisi batırılmıştı.İngilizlerin kaybı her geçen gün daha da artıyordu.İngilizler, ilerleyen günlerde 4 gemi, 2 fırkateyn, 1 yük gemisi ve 1 destroyer daha kaybetti.Arjantin’i burada öne çıkartan en büyük gücü “Super Etendard” uçaklarından attığı Exocet füzeleriydi.Ancak zamanla Exocet füzeleri hedefleri vuramıyordu.Peki, ne olmuştu? İngilizlerin mağlubiyet olasılığı, Fransa’nın İngilizlere füzelere karşı savunma konusunda teknik bilgi vermesi ve Arjantinlilerin yeni füzeler elde etmesine mani olmak için sağladığı destek sayesinde önlenmiştir.Bu savaşın kaderini değiştiren en önemli bilgi ise kuşkusuz Exocet füzelerini hedefe götüren radar frekansı (homing) idi. Sonuç olarak bu savaştan kendimize pay çıkarıp savunma sanayisinde millileşmenin öneminin farkında olmalıyız. Nurullah Aydın’ın İstihbarat ve İstihbaratçı adlı kitabında milli yazılım ve milli savunma araçlarının önemi konusunda örnek teşkil edecek şu saptaması oldukça önemli: “Bir Türk Yunan Savaşı ihtimalinde Amerika istemezse ne Türk ne de Yunan Harpoon’ları hedefe varabilir.Amerika, Harpoon füzelerini üreten ülke olması sebebiyle, kaynak kodlara da sahiptir.Bu düşüncemiz dünya silah firmaları arasındaki rekabet şartlarında ve her ülkenin daha fazla silah sistemi satma gayreti içinde olduğu dünyamızda fazla afaki gelebilir.Ama teorik olarak doğruluğu, akılda tutulmasını gerektirir.”
Ayşe Nur AKINCI
