Birinci Dünya Savaşı, Osmanlı Devleti’nin sonunu getirirken, milyonlarca insanın da ölümüne yol açtı.
Savaş sonrası çok sayıda çocuk da yetim veya öksüz kaldı.
Savaş devam ederken Doğu Cephesi’ndeki görevi sırasında Mustafa Kemal Paşa’ya aileleri savaşta ölen öksüz ve yetimlerden bahsedilmişti.
Mustafa Kemal Paşa, bahsedilen öksüz ve yetimlerden biri olan Abdurrahim’i evlatlık edinip yanına aldı.
Kurtuluş Savaşı ve sonrasında şehit çocukları başta olmak üzere kimsesiz çocukları korumak üzere önemli çalışmalar yapıldı.
1920 yılında Sıhhıye ve Muavenet-i İçtimaiye Vekaleti (Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı) kurularak, şehit çocuklarının barındığı Darüleytamlar buraya bağlandı.
30 Haziran 1921 tarihinde Ankara’da şehit çocukları ve kimsesiz çocukları korumak üzere Hakimiyeti Milliye Matbaasının küçük bir odasında Himaye-i Etfal Cemiyeti kuruldu.
Meclis Başkanı Mustafa Kemal Paşa, 1 Ağustos 1921 tarihinde Himaye-i Etfal Cemiyetinin koruyuculuğunu kabul etti.
Mustafa Kemal Paşa, cemiyete yardım toplanılması için halkı yardıma çağırdı.
1935 yılında Atatürk’ün isteği üzerine Himaye-i Etfal Cemiyetinin adı Çocuk Esirgeme Kurumu olarak değişti.
Ayrıca Kurtuluş Savaşı sırasında Mustafa Kemal Paşa, ülkede okur-yazar sayısının düşük olması nedeniyle Ankara’da Maarif Kongresi düzenlendi.
Bu kongrede belirlenen ilkeler doğrultusunda 1924 yılında Tevhid-i Tedrisat (Eğitim Öğretimin Birleştirilmesi) Kanunu ile çocuklar çağdaş ve laik bir eğitim sistemine geçti.
Mustafa Kemal Atatürk’ün 23 Nisan’ı çocuklara armağan etmesinin önemli bir sebebi de devletin savaş yüzünden öksüz veya yetim kalan çocuklara karşı borcunu ödeyebilme çabasıdır denilebilir.