Tank ve Zırhlı Araçlar, ateş gücü, hareket kabiliyeti ve balistik koruma özellikleri nedeniyle bugün de savaş alanlarının vazgeçilmez sistemleri.
ASELSAN Savunma Sistem Teknolojileri / Kara ve Silah Sistemleri Program Direktörlüğünde Alan Uzmanı olarak görev yapan Eşref Demirdağ, ASELSAN Dergide Tank ve Zırhlı Araçların tarihçesini yazdı.
Tankın ve zırhlı aracın ilk taslağının Leonardo Da Vinci’nin 1487 yılında ortaya koyduğu konsept çalışması olduğunu belirten Demirdağ, Da Vinci’nin aracının zırh ve toplara sahip olmasını ve 8 insan gücüyle hareket etmesini hayal ettiğini ifade etti.
Tarihteki savaşlar incelendiğinde zırh korumasının savaşların kaderini değiştirmede önemli rol oynadığına işaret eden Demirdağ, Birleşik Krallık tarafından 1915 yılında Little Willie adındaki ilk tank prototipinin geliştirildiğini hatırlattı.
İşte Demirdağ’ın makalesinden bazı bölümler:
Tank bir savaş alanında ilk kez İngilizler tarafından 15 Eylül 1916 tarihinde, Somme Muharebeleri sırasında kullanıldı ve muharebe sahasına hareket getirdi.
İngilizler tanklarda istediği başarıyı yakalayamadı ancak geliştirmeye devam etti.
Fransız ve Almanlar da İngilizleri takip ederek tank geliştirmeye başladı ve böylelikle tanklar muharebe sahasının vazgeçilmezleri arasına girdi.
İkinci Dünya Savaşı öncesi Alman General Heinz Guderian “Dikkat Tank” adlı kitabıyla mekanik savaş fikrinin babası olur ve savaş sırasında tankların doğru kullanılması ile nelerin başarılabileceğini tüm dünyaya kanıtladı.
Tanklar İkinci Dünya Savaş’ında başrol oyuncusu oldu.
Soğuk Savaş ile birlikte tankların kullanımı da sorgulanmaya başlandı.
Birinci ve İkinci Körfez Savaşları tankların kara harekatları için en önemli silah olma özelliğinin hâlâ devam ettiğini ve muharebelerin kazanılmasında tankların çarpan etkisinin büyük olduğunu gösterdi.
TÜRK ORDUSUNUN İLK TANKI RENAULT FT-17
Türk Silahlı Kuvvetlerinin tank macerası 1928 yılında Fransa’dan alınan FT-17 ile başladı.
Daha sonra Sovyetler Birliği’nden alınan tanklarla birlikte 1934 yılında ilk muharip tank birliği, Tank Taburu olarak Lüleburgaz’da kuruldu.
İlk tank taburu kurulduktan sonra tanka ilişkin yeterli bilgi olmaması nedeniyle ilk başta büyük sıkıntılar yaşandı ancak personelin gayreti ve çalışmaları neticesinde bu sıkıntıların hemen üstesinden gelindi.
29 Ekim 1937 Cumhuriyet Bayramı’nda tanklar ve zırhlı otolardan oluşan bir tank taburunun geçit törenine iştirak etmesi, Mustafa Kemal ATATÜRK’ü çok memnun etti.
Geçit törenine katılan subaylar, aynı gece Ankara Palas’ta verilen Cumhuriyet Balosu’na, Büyük Atatürk’ün davetlisi olarak katıldı.
İLK YERLİ TANK ÇALIŞMASI
Demirdağ makalesinde, İkinci Dünya Savaşı sırasında Türkiye’ye verilen tankların %80’inin harp gördüğüne dikkat çekti.
1943 yılında şasisi Kırıkkale’de yapılan ve bir Ford motoru ile teçhiz edilen ilk yerli tank çalışması yapıldı ancak altyapı yetersizliği nedeniyle başarısız oldu.
1947 yılına kadar Türk Zırhlı Birliklerinin belirli bir tank tipi yoktu; dost ülkelerden satın alınan ve hibe edilen tanklarla görev yapıldı.
Teknolojideki gelişmelerle birlikte 1980’li yıllarda Türk Silahlı Kuvvetlerinde tankların modernizasyonuna ihtiyaç doğdu.
M48 ve M48A1 tanklarına ABD teknolojisi ve yardım paketleriyle birçok modernizasyon gerçekleştirildi.
LEOPARD 1 TANKLARI MODERNİZASYONU ASELSAN’DAN
Demirdağ, Türk Silahlı Kuvvetlerinin 1982-1983 yılları arasında zamanın en etkili tanklarından olan Leopard 1 A3T1 tankını aldığını hatırlattığı makalesinde, bu tankın da ASELSAN ile yapılan anlaşma neticesinde 2006-2009 yılları arasında modernize edildiğini ifade ediyor.
Kara Kuvvetleri Komutanlığının ihtiyaçları doğrultusunda 1996 yılında modern tank projesi başlatıldı.
Bu projeyle, belirlenecek modelin lisanslı üretimi Türkiye’de gerçekleştirilecekti.
1999 yılında yapılan değerlendirmeler neticesinde tank tedarik modelinde değişikliğe gidildi ve envaterdeki tankların modernize edilmesi; modernizasyon sırasında kazanılacak yeteneklerle de milli tankın geliştirilmesi kararlaştırıldı.
Demirdağ yazısında, Milli Tank geliştirmesi kapsamında 2008 yılında geliştirme sözleşmesinin imzalandığını hatırlattı.
