Türkiye’de su altı akustiği üzerine faaliyet gösteren az sayıdaki firma arasında olan ARMELSAN, ARAS 2023 Dalgıç Tespit Sonarı’nı Ankara’da tanıttı.
Yönetim Kurulu Başkanı Yetkin Karakaş’ın da katıldığı tanıtımda Genel Müdür Can Emre Bakım ARAS-2023’ü anlattı.
Bakım, ARAS 2023’ün Türkiye’de geliştirilmiş ilk Dalgıç Tespit Sonarı olduğunu söyledi.
Bakım, sonarın çalışma prensibini şu sözlerle açıkladı:
“Amacı, su altından gelecek açık devre kapalı devre solunum sistemli dalgıçları veya dalgıç intikal vasıtasıyla gelen dalgıçları tespit etmek. Bunları otomatik olarak sınıflandırıp, bir komuta kontrol merkezine gerekli geri bildirimleri ileterek dalgıca müdahale edilmesini sağlamak.”
Sonar, su altına sabitlenebiliyor veya bir vinç aracılığıyla indirilebiliyor.
Peki sonra?
Can Emre Bakım – ARMELSAN Genel Müdürü
“Sonrasında da gemi birimi dediğimiz birimde, karada konuşlu bir lokasyonda, su altından gelen sinyaller işlenerek operatör konsolunda sergilenmektedir. Kritik tesisler; örneğin bunlar TÜPRAŞ, BOTAŞ gibi rafineriler olabilir ya da Akkuyu gibi bir nükleer santral olabilir ya da deniz kenarında stratejik öneme sahip başka bir tesis. Mesela Cumhurbaşkanımızın yazlık konutu olabilir. Aksaz, Foça gibi askeri tesislerin korunmasında, liman girişlerinde dalgıçlar tarafından olabilecek sızmaları önlemek için ürünümüz kullanılabilir.”
Sistem, savaş gemisi gibi platformlarda da kullanılabiliyor.
Bu platformlar yurt dışındaki limanlara da demirliyor ve böyle bir durumda kendi güvenliğini kendisinin sağlaması gerekiyor.
Bu tür askeri deniz platformları için özellikle yurt dışında güvenlik riski büyük.
Amerikan Donanması bağlısı USS Cole muhribi, 12 Ekim 2000 tarihinde Yemen’in Aden şehri limanında demirliyken, patlayıcı yüklü bir tekneyle düzenlenen saldırıda ağır hasar görmüş, 17 denizci hayatını kaybederken, 39’u yaralanmıştı.
Bir askeri gemi demirliyken, dalgıçlar tarafından geminin su altında kalan bölümüne patlayıcılar yerleştirilmesi her zaman için mümkün.
İşte bu tür risklere karşı gemilerde taşınan Dalgıç Tespit Sonarları güvenliğin sağlanması anlamında büyük önem taşıyor zira güverteden suya bakan askerin su altından gelen tehlikeyi görebilmesi özellikle geceleri imkânsız.
Sistem, dalgıçlarla balıkları veya başka unsurları, akıllı sinyal işleme algoritmaları sayesinde ayırt edebiliyor.
Bu aşamada kinematik parametreler devreye giriyor ve gerekli ayrımı yapabiliyor.
Türk savaş gemilerinde görev yapan SAS (Su Altı Savunma) timlerinin, gemi limandan hareket etmeden önce suya dalarak geminin altına patlayıcı yerleştirilip yerleştirilmediğini veya başka bir sorun olup olmadığını kontrol ettiğini de hatırlatmakta yarar var.
Can Emre Bakım – ARMELSAN Genel Müdürü
“LHD gemisindeki iki sistemin fabrika ve liman kabulleri tamamlandı. Geminin denize çıkmasını bekliyoruz. İki sistemi teslim ettik. Barbaros sınıfı fırkateynlerimizin her birine birer adet dalgıç tespit sonarı takıyoruz şu an. MİLGEM İ Sınıfı için keza önümüzdeki aylarda kabulleri yapılacak sistemimizin. Türkiye’de ilk defa insansız su üstü aracından kullanılacak dalgıç tespit sonarı da üretim aşamasında. Yıl sonu itibarıyla insansız su üstü aracından bunun demosunu göstereceğiz. Muhtemelen ilk ihracatımızı bu yıl ARAS 2003 ile yapıyor olacağız. Dost ve kardeş ülkelerimizin bir tanesiyle artık son aşamaya geldiğimizi söylemekte bir sakınca görmüyorum açıkçası.”