İsveç ordusunun hava kuvvetlerine ait bir adet Gulfstream S102B elektronik istihbarat (ELINT) uçağını Akdeniz’de görev icra etmesi amacı ile Kıbrıs’a konuşlandırdı. Güney Kıbrıs’ta bulunan Kraliyet Hava Kuvvetleri’ne ait Akrotiri Hava Üssü’ne inen uçak Doğu Akdeniz’i gözleyecek.
Akdeniz, sahip olduğu konum ve enerji bölgeleri nedeni ile pek çok ülkenin ilgi odağı haline geldi. Ortadoğu’nun kapısı, enerji yataklarının merkezi ve ticaretin en hareketli olduğu bölge olan Akdeniz’de pek çok ülke ve ittifak bulunuyor.
Kıbrıs, Akdeniz’in Uçak Gemisi!
Kıbrıs, bulunduğu konum itibari ile çok önemli bir pozisyonda. Adanın açıklarında bulunan enerji yatakları, Ortadoğu’ya ideal uzaklık konumu ve Doğu Akdeniz’in kapısı olma gibi özellikleri onu değerli yapan başlıca özellikler. Kraliyet Hava Kuvvetleri (İngiliz) Güney Kıbrıs’ta bulunan Akrotiri Hava Üssü ile bölgede faaliyet gösterirken üsse yeni bir üye daha katılmış oldu.
Akdeniz’in Yüzer Unsurları
Amerikan Donanmasına ait USS Donald Cook, USS John Stennis ve USS Abraham Lincoln uçak gemileri görev grupları Akdeniz’de halihazırda bulunan unsurlar. Bunun yanı sıra Mısır Donanmasına ait Mistral sınıfı amfibik helikopter gemisi ve diğer savaş gemisi unsurları da Mısır’ın Akdeniz’deki çıkarları için görev üstlenmiş durumdalar. NATO görev unsurları da Doğu Akdeniz’de devriye/tatbikat görevleri icra ederek bölgedeki gücünü hissettiriyor.
Rusya ise Suriye’nin Tartus Limanında unsurlarını barındırarak Akdeniz’de güç olmaya devam ediyor. Rusya’nın Tartus limanını hem askeri hem de ticari amaçlar doğrultusunda 49 yıllığına kiraladığı biliniyor.
Türkiye Cumhuriyeti ise Anadolu topraklarının verdiği avantaj ile Akdeniz’in en güçlü ülkesi ve en ideal konumdaki üyesi. Donanmamız Güney Anadolu’da bulunan üslerinden Akdeniz’i izliyor ve gerek NATO müttefikleri ile gerek ise kendi bünyesinde çeşitli egzersizler/tatbikatlar gerçekleştirerek her türlü duruma karşı hazırlıklı olmaya çalışıyor.
Akdeniz’in Uçar Unsurları
Akdeniz semaları (özellikle Doğu Akdeniz) son yılların en hareketli zamanlarını yaşıyor. Türk Hava Kuvvetleri, Yunanistan Hava Kuvvetleri, ABD Hava Kuvvetleri, İsrail Hava Kuvvetleri, İtalyan Hava Kuvvetleri, Kraliyet Hava Kuvvetleri, İsveç Hava Kuvvetleri, Rus Hava Kuvvetleri, Fransız Hava Kuvvetleri, Alman Hava Kuvvetleri, Mısır Hava Kuvvetleri ve NATO Hava Kuvvetleri Akdeniz semalarında gezinen ve bölgeyi sürekli izleyen aktif kuvvetler.
Özellikle Türk-Yunan-ABD-İtalyan-Kraliyet ve İsrail Hava Kuvvetleri’ne ait sinyal tespit/elektronik harp ve yakıt ikmal uçakları Doğu Akdeniz’de sürekli uçan uçaklar arasında. Neredeyse her hafta 4-5 adet uçak, askeri uçak takip topluluklarına yakalanıyor.
Grumman C-2A, RC-135V, Gulfstream S102B, Boeing KC-135R, Lockheed P-3C, Boeing E-3A, C-135FR, Boeing P-8A, Gulfstream G550, Embraer E145H AEW&C, KC-767A ve Boeing E-7T uçakları, Doğu Akdeniz’in artık kalıcı üyeleri.
Akdeniz’deki İttifaklar
Akdeniz’de çıkarları bulunan ülkeler birlikte ittifaklar kurarak bölgedeki güçlü ve sözü geçen ülkelere karşı bir denge kurmaya çalışıyor. Buna en iyi örnek Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi. Bu iki ülke çeşitli ülkeler ile ittifak kurma çabaları güdüyor.
Yunanistan-GKRK-Lübnan zirvesi, Yunanistan, Mısır ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi ittifakları, Yunan-İsrail-İtalya-GKRK-BAE-ABD ortak hava tatbikatı ikilinin kurmaya çalıştığı bazı ittifaklar. Bunun yanı sıra Rusya Federasyonu, Yunanistan ile askeri işbirliğini geliştirme kararı aldı ve yeni askeri/teknik konularda ortak çalışmalar yapacağını 2018 yılında bildirmişti.
Yunanistan-GKRK-İsrail üçlüsü de askeri ittifakın yanı sıra ekonomik ittifakta kurarak Akdeniz’den elde edilen enerjiyi Avrupa’ya taşıyacak. EastMed adı verilen projede Doğu Akdeniz’den çıkan enerji, İsrail tarafından GKRK-Yunanistan-İtalya yolunu izleyerek Avrupa’ya ulaşacak.
Ayrıca Yunanistan ve İsrail, Girit Adasına Akdeniz’i izlemek adına yeni bir radar sistemi kurmayı planlıyor.