Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanlığı Siber Güvenlik Müdürü Salih Talay, siber vatan için veri egemenliğinin sağlanması gerektiğini söyledi.
Talay, TRT Radyo 1’de yayınlanan “Yerli ve Milli” Programına katılarak, Belma Şahaner’in sorularını cevaplandırdı.
Veri, Dijital Çağın En Değerli Kaynağı
Veri egemenliğini “depolanan ve işlenen verilerin üzerinde münhasır kontrol ve verilere kimlerin erişebileceğine ilişkin karar verme yetkinliği” şeklinde tanımlayan Talay, bu kavramın devletler için çok önemli bir hale geldiğini anlattı.
Salih Talay, “Dijital çağın en değerli kaynağı olarak veriyi üreten, işleyen ve veriden değer üreten bir dünyaya doğru gidiyoruz” diye konuştu.
Talay, devletlerin hem kendilerine, hem de vatandaşlarına ait verileri kontrol altına almak, bunlara ilişkin saldırıları engellemek ve bunlar üzerinde vatandaşlarının egemenlik haklarını kontrol altına almak adına bazı hakları ve sorumlulukları bulunduğunu belirtti.
Salih Talay, “Veri üzerindeki egemenlik haklarımızı kullanabilmemiz için dijital altyapıyı ve verileri korumamız ve savunmamız gerekiyor” ifadesini kullandı.
Dijitalleşmenin son 50 yılda hızlandığına işaret eden Talay, “Pandemi ile birlikte pandeminin ilk 6 ayında gelecek 5 yılda gerçekleşecek dijitalleşme vücut buldu” dedi.
Dijital Dünyada Gücün Tek elden Toplanması, Orantısız Güce Yol Açıyor
WhatsApp örneğinde olduğu gibi gücün tek noktada toplanmasının ve bu gücü kötüye kullanmasının tehlikesine işaret eden Talay, “Dolayısıyla her zaman bir alternatifin olması gerekiyor” tespitinde bulundu.
“Dijital şirketler çok geniş kitlelere ulaştığında orantısız güç haline geliyorlar. Ulusal çıkarlara aykırı kullanıldığına şahit oluyoruz. Uluslararası Hukukta düzenlemeye ihtiyaç var” diyen Talay, bu şirketlerin insanlığın geleceğine ve demokrasiye tehdit oluşturabileceğine dikkat çekti.
Talay, kamu kurum ve kuruluşlarla kritik altyapı işleten özel şirketlerde çalışanların kritik bilgi ve belgeleri, yerli ve milli uygulamalarla paylaşmaları konusunda geçen Temmuz ayında Bilgi ve İletişim Güvenliği Rehberi çıkardıklarını da anımsattı..
Veri Güvenliği/Egemenliği İçin Yerli ve Milli Uygulamalar Kullanılmalı
Talay, sosyal medya platformlarında veri güvenliği için yerlileşme ve millileşmenin önemine de dikkat çekerek, WhatsApp ve Facebook gibi platformlar yerine BİP gibi yerli platformların tercih edilmesini tavsiye etti.
Sosyal mecralarda büyük miktarda verinin üretildiği altyapıya sahip olmanın, gelecek neslin gücü elinde bulundurması anlamına geleceğini kaydeden Talay, “Türkiye hem veriyi üretme hem de bu veriyi işleme anlamında sunduğu dijital altyapılarla çok büyük bir potansiyel oluşturuyor” dedi.
Genç nüfusun ilgisinin Türkiye’yi dijital platformlarda ön sıralara çektiğini belirten Talay, “Bu durumu değere dönüştürmek için altyapı yatırımlarını daha da genişletmek gerekiyor” ifadesini kullandı.
Talay, dijital mecralarda toplumsal farkındalık oluşturmanın ve insan kaynağını geliştirmenin önemine de işaret etti.
