Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın uçak gemisi deklarasyonu, Türk savunma sektöründe büyük bir heyecan yarattı.
Türkiye’nin gerçek anlamda uçak gemisine sahip olması gerektiğini vurgulayan Cumhurbaşkanının bu talimatı, savunma sektörünü hareketlendirdi.
Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, Türkiye’nin uçak gemisi üretebilecek bir seviyede olduğunu ve bunun için detaylı çalışmalara başlandığını söyledi.
“UÇAK GEMİSİ İLE İLGİLİ ÇOK DETAYLI ÇALIŞMALAR BAŞLADI”
Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, 31.08.20 tarihinde A Haberde yayınlanan “Memleket Meselesi” adlı programa canlı yayın konuğu oldu.
Prof. Dr. İsmail Demir, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın uçak gemisiyle ilgili deklarasyonunun sektör için “bir talimat” olduğunun altını çizdi.
Prof. Dr. Demir, “Cumhurbaşkanımızın açıkça söylediği gibi, Türkiye’de gemi endüstrisi ve gemi mühendislerimiz bir uçak gemisi -şu anda Anadolu gemimiz- veya onun daha ileri modellerini tasarlayıp imal etmeye muktedirler” dedi.
“TÜRK FİRMALARI BİR ARAYA GELEREK UÇAK GEMİSİ ÜRETEBİLİR”
Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret A.Ş. (STM) Genel Müdürü Özgür Güleryüz, 31.08.20 tarihinde HABER TÜRK Bloomberg televizyonunda “Finans Merkezi” programına canlı yayın konuğu oldu.
Özgür Güleryüz, ihtiyaç tanımlanması durumunda askeri denizcilik ekosistemi olarak bu ürünün üretilebileceği konusunda bir tereddütlerinin olmadığını söyledi.
“KISA SÜREDE YAPARIZ”
Desan Tersanesi Yönetim Kurulu Başkanı Cenk İsmail Kaptanoğlu da Türkiye’nin kısa sürede bir uçak gemisi inşa edebileceğini söyledi.
Kaptanoğlu, bunun için özel ve askeri tersanelerin yanı sıra savunma sanayisinde faaliyet gösteren kamu kurumlarının ve özel şirketlerin iş birliğine gitmesi gerektiğini aktardı.
Desan Tersanesi Yönetim Kurulu Başkanı “Türk tersaneciliği sivil ve askeri bakımdan bu üretimi gerçekleştirecek yetkinliktedir. Uygun iş birliği modeli ile uçak gemisi projesini hayata geçirebilir ve ülkemize gurur duyulacak bir eser kazandırabiliriz.” dedi.
TÜRK ASKERİ GEMİ ÜRETİM SEKTÖRÜ, TECRÜBESİ VE YETENEĞİ İLE UÇAK GEMİSİ ÜRETEBİLİR
Türk askeri gemi ekosistemi, bugünkü tecrübesi ve yeteneği ile uçak gemisi üretebilecek seviyede.
Savunma Sanayii Başkanlığı, gemi inşaat sektörünün askeri gemi inşa alanındaki başarılarını rakamlarla açıklamış ve sektörün geldiği noktayı gözler önüne sermişti.
Açıklanan rakamlara göre sektör, 3 kıtada 9 ülkeye 130 adet deniz platformu ihraç etti.
Bu ihracatların toplam tutarı 3 milyar dolar.
ASKERİ GEMİ ÜRETMEK TERSANEDEN DAHA FAZLASINI GEREKTİRİYOR
Askeri gemilerin inşa edilme aşaması, sahip oldukları elektronik, yazılım ve mühimmat sistemleri ile tersaneden çok daha fazlasını gerektiriyor.
Gemilere uygun savaş yönetim sistemleri, elektronik harp sistemleri, iletişim ve gözetleme radar/elektronik sensör sistemleri, yakın/orta/uzak menzilde etkili savunma sistemleri gibi daha pek çok sistem, inşa aşamasının kritik parçalarından.
Bu bakımdan da Türkiye oldukça tecrübeli ve yetenekli.
Milli Savunma Bakanlığı Tersaneler Genel Müdürlüğüne bağlı tersanelerin yanı sıra özel sektörde Yonca Onuk, Sedef, Sefine, Ares ve Desan gibi tersaneleri bulunan Türkiye, gemi üretim aşamasının diğer alanlarında çok daha farklı firmalara sahip.
Türkiye’de ASELSAN, HAVELSAN, ROKETSAN, STM, Koç Bilgi ve Savunma Teknolojileri, METEKSAN Savunma gibi büyük firmaların yanı sıra pek çok alt sistem geliştiren ve üreten firmalar da bulunuyor.
Bu firmalar, Türkiye’ye özgün gemi üretme ve donatma yeteneği kazandırıyor.
GEÇMİŞİN TECRÜBESİ GELECEĞİN YENİLİKLERİNE IŞIK TUTACAK
TCG Bayraktar, TCG Sancaktar, TCG Ufuk, MİLGEM’ler ve daha pek çok proje.
Ada sınıfı olarak adlandırılan 4 adet korvet (TCG Heybeliada, TCG Büyükada, TCG Burgazada, TCG Kınalıada), TCG Bayraktar, TCG Sancaktar Amfibi Tank Çıkarma gemileri ve TCG Ufuk İstihbarat Test-Eğitim Gemisi bugün aktif olarak Mavi Vatan’da görevde.
Tüm bu projeler Türk askeri gemi üretim sektörüne büyük bir bilgi birikimi sağladı.
Özellikle ROKETSAN tarafından geliştirilen Atmaca anti-gemi füzesi ve HAVELSAN tarafından geliştirilen Ağ Destekli Veri Entegre Savaş Yönetim Sistemi ADVENT ile donatılan/donatılacak olan korvetler Türk askeri gemi üretim sektörünün özgün çözüm üretme kabiliyetini ve bağımsız savaş yönetim yeteneğini arttırdı.
Elde edilen tecrübe ve bilgi birikimi ile İ sınıfı fırkateyn projesi hayata geçirildi.
Fırkateyn sınıfındaki gemiler Ada sınıfı korvetlere göre çok daha ağır olacak ve savaş yükü daha fazla olacak.
Savaş gemilerine savaş sahasında yardımcı olacak Denizde İkmal Muharebe Destek Gemisi de inşa aşamasında.
Sefine Tersanesi tarafından üretilen gemi ile savaş gemileri yüksek hızlarda yakıt ikmali gerçekleştirerek savaş sahasındaki etkinliklerini koruyabilecek.
Ayrıca Yeni Tip Denizaltı Projesi ile de Türk Donanması yeni denizaltılara sahip olacak.
Gölcük Tersanesi’nde inşası devam eden denizaltılardan ilki olan Piri Reis denizaltısı Aralık 2019’da düzenlenen tören ile havuza indirildi.
Bu projeden elde edilecek tecrübe ve bilgi birikimleri Milli Denizaltı (MilDen) projesine ışık tutacak.
TÜRK DONANMASININ AMİRAL GEMİSİ OLMAYA HAZIRLANAN ANADOLU SEDEF TERSANESİNDE DOĞDU
Daha önce Türk Donanması envanterine Mekanize Çıkarma Gemisini (LCM) kazandıran Sedef Tersanesi, üretimini gerçekleştirdiği Anadolu Çok Maksatlı Amfibi Hücum Gemisi ile Türk Donanmasına yeni bir amiral gemisi teslim edecek.
Planlanan takvimden daha kısa sürede Sedef Tersanesi tarafından inşa edilen Anadolu, Türk savunma sanayinin bilgi ve tecrübelerinden doğan sistemler ve ürünler ile donatılıyor.
Gemi, HAVELSAN tarafından tasarlanan Gemi Bilgi Dağıtım Sistemini (GBDS) kullanacak.
Milli imkânlarla geliştirilen ve platformların kalbi olarak da nitelendirilen GBDS, tüm verileri ihtiyaç sahibi sistemlere gerçek zamanlı ve hassas olarak sunacak.
Yine HAVELSAN tarafından geliştirilen Ağ Destekli Veri Entegre Savaş Yönetim Sistemi ADVENT Anadolu’ya güç katacak.
HAVELSAN mühendisleri, ADVENT için Türk Deniz Kuvvetleri mühendisleri ile birlikte 8 yıl çalışarak 10 milyon satıra yakın kod yazdı.
50’ye yakın sistemle bütünleştirilen ADVENT’e 500’e yakın uygulama eklendi.
Türk Donanmasının amiral gemisi olacak olan Anadolu, kendisine yakınlaşan dalgıçları Koç Bilgi ve Savunma Teknolojileri tarafından geliştirilen Dalgıç Tespit Sonarı ile tespit edecek.
Yüksek frekanslı sonar sistemi, önceden görülmesi mümkün olmayan tehditleri “duyarak” tespit edecek; izleme ve sınıflandırma işlemi yaparak gerekli önlemlerin alınmasına fırsat sağlayacak.
ANADOLU’YU YERLİ DENİZALTILAR VE SAVAŞ GEMİLERİ KORUYACAK
Anadolu gibi büyük ve kritik görevi icra eden gemi tiplerinin tek başına, başka unsurlar tarafından korunmadan görev yapabilmesi mümkün değil.
Bunun için bu tip gemileri korumak için ayrı bir muharebe grubu oluşturulur.
Muharebe grubunda fırkateyn, korvet, hücumbot gibi su üstü unsurları, denizaltılar, helikopterler, savaş uçakları ile farklı tip ve yetenekte hava araçları görevlendirilir.
Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, TCG Anadolu’yu koruyacak savaş gemilerinin ve denizaltıların yerli imkânlar ile üretileceğini belirtmişti.
Prof. Dr. Demir, bunlardan en önemlilerinin TF-2000 sınıfı fırkateynler ve Milli Denizaltı (MilDen) projeleri olduğu aktarmıştı.
Donatıldığı mühimmat, savaş ve elektronik sistemleri ile TF-2000 sınıfı fırkateynler, Türk Donanmasının ana savaş unsuru olacak.
Ağırlığı ve teknik kabiliyetleri ile sınıfındaki diğer gemilerden ayrılacak olan TF-2000, Milli Gemi (MİLGEM) ve İ Sınıfı Fırkateyn projelerinden elde edilen tecrübeler ile üretilecek.
Gemide ASELSAN tarafından geliştirilen Çok Amaçlı Faz Dizili Radar (ÇAFRAD) ve HAVELSAN tarafından geliştirilen Gemi Entegre Savaş İdare Sistemi (GENESİS) kullanılacak.
Derin denizlerin vurucu gücü olacak olan Milli Denizaltı (MilDen) ise TCG Anadolu’yu koruyacak bir diğer unsur.
Havadan Bağımsız Tahrik Sistemli MilDen, gelişmiş torpido ve güdümlü füze sistemleri ile donatılacak.
TÜBİTAK-SAGE, ARMERKOM ve ROKETSAN tarafından geliştirilen Akya ağır torpido ile donatılacak olan MilDen, HAVELSAN’ın Denizaltı Bilgi Dağıtım Sistemini (DBDS) kullanacak.
Milli Denizaltının savaş yönetim sistemi için de çalışmalar devam ediyor.
Ağustos 2020’de TÜBİTAK Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi (BİLGEM) tarafından, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı (Dz.K.K.) Araştırma Merkezi Komutanlığı (ARMERKOM) bünyesinde “Müren Laboratuvarı” açıldı.
Laboratuvar, Dz.K.K.lığı ile BİLGEM arasındaki Müren Savaş Yönetim Sistemi (SYS) geliştirme programının ikinci büyük adımı olan Müren-PREVEZE Projesi kapsamında hayata geçirildi.
Bu projede Koç Bilgi ve Savunma Teknolojileri de önemli bir alt yüklenici.
ELEKTRONİK DESTEK İHTİYACI İÇİN ÖZEL ÇÖZÜMLER GEREKECEK
Açık denizlerde görev icra edecek olan uçak gemisi görev grubu hem hava gücüne hem de elektronik harp desteğine ihtiyaç duyacak.
Amerikan Donanmasının her bir uçak gemisinde bulunan F/A-18 E/F Super Hornet, F/A-18C, E-2C Hawkeye, EA-18G Growler uçakları bu ihtiyacı karşılayan platformlar.
Ayrıca MH-60R/S Sea Hawk helikopterleri de bu kapsamda değerlendirilebilecek bir diğer unsur.
Türkiye, faaliyete alacağı uçak gemisini benzeri unsurlarla desteklemek zorunda.
Gerekli bazı platformlar yurt dışından tedarik edilse bile yerli ve milli imkânlar ile teçhiz edilecek.
Ancak geminin inşa süreci de düşünüldüğünde bu unsurların da geliştirme faaliyeti başlatılırsa operasyonel bir uçak gemisi filosuna ulaşmak beklenenden daha uzun zaman alabilir.
Ayrıca geminin lojistik ihtiyaçlarını karşılamak için uçak gemilerine iniş/kalkış yapabilecek bir nakliye uçağı da gerekebilir.
Amerikan Donanması bu ihtiyacını C-2A Greyhound ile karşılıyor.
Gemide konuşulu uçaklar özel ekipmanlar ile donatılmış ve farklı kabiliyetlere sahip.
Uçaklar Yer/Alan tasarrufu için kanatları katlanabilen, su korozyonuna karşı dayanıklı ve gemideki iniş/kalkış sistemine uyumlu.
ANADOLU’NUN İHA ÇÖZÜMÜ UÇAK GEMİLERİNDE İŞE YARAMAYABİLİR
Anadolu Çok Maksatlı Amfibi Hücum Gemisi için düşünülen VTOL SİHA unsuru geminin üstlendiği görev bakımından uygun olabilir ancak uçak gemileri için SİHA’lardan oluşan bir filo çözümü çok da uygun değil.
Görevi açısından saldırı gücünün yüksek olması beklenen uçak gemilerinde hava-hava veya hava-yer füzeleri ile donatılmış, hızı ve manevra kabiliyeti yüksek savaş uçakları tercih ediliyor.
SİHA’ların henüz gelişmiş savaş uçaklarının teknolojisine ve kabiliyetlerine sahip olmadığı bilinen bir durum.
ÖZEL SEKTÖR UÇAK GEMİSİ ÜRETMEYE HAZIR
Türk gemi üretim sektöründeki firmalar, sivil ürünlerinin yanı sıra askeri ürünlerde de oldukça başarılı.
Dünyanın en hızlı ve istikrarlı ani müdahale botlarını, hücumbotlarını üreten Yonca-Onuk bu firmalardan birisi.
Ağustos 2020’de Türk Donanmasına yeni süratli devriye botu teslim eden firma, SAT Grup Komutanlığı için geliştirdiği yeni botların teslimatını yaptı.
Yeni SAT Botu ve Süratli Devriye Botunuda ASELSAN tarafından geliştirilen STAMP silah sistemi bulunduran Yonca Onuk, Türk Sahil Güvenlik Komutanlığına da benzer platformlar verdi.
Yonca Onuk tarafından geliştirilen Kaan sınıfı (MRTP) botları kullanan Türk Sahil Güvenlik Komutanlığı, hızlı ve etkin müdahale kabiliyetine sahip.
Belirli tipteki Kaan sınıfı botlara daha önce Harpoon güdümlü anti-gemi füzesi entegre edilmişti.
Ares Tersanesi tarafından geliştirilen Hector sınıfı botlar da Türkiye’nin sınırlarını güvende tutmasında önemli bir rol üstleniyor.
Pek çok ihracat başarısı elde eden firma, Türk Sahil Güvenlik Komutanlığına Ares 42 Hector’u kazandırdı.
Ayrıca Ares 35 FPB’de Sahil Güvenliğin kullandığı botlardan birisi.
Hızlı ve etkili müdahale için pek çok platform tasarlayan Ares, tasarladığı gemileri etkili silah gücü ve helikopter pisti ile donatabiliyor.
Türkiye’nin bir diğer tersanesi Desan, Ağustos 2020’de Türk Deniz Kuvvetlerine Acil Müdahale ve Dalış Eğitim Botu teslim etti.
%71’lik yerlilik oranı ile kendi alanında bir ilk olan botların tüm yazılım ve programları tamamen Türk mühendisleri tarafından geliştirildi.
Bu gemiler ile Türk Donanması, destek ve eğitim alanlarındaki kabiliyetlerini artıracak.
Süratli botlar, destek gemileri, istihbarat gemileri ve savaş gemileri…
Türk gemi üretim sektörü askeri alanda başarıdan başarıya ulaşmış ve ihracat ile bunu kanıtlamış bir sektör.
Türkiye, istediği her platformda kurum/kuruluş ve özel sektör firmalarının yapacağı iş birliği ile başarılı olabilir ancak uçak gemisi inşa etmek, onu kullanılabilir hale getirmek demek değil.
Geminin operasyonel olmasını sağlayan unsurlar da bir o kadar önemli.
Tüm bu unsurları inşa etmek ve operasyonel hale getirmek büyük bir ekonomi ve sabır gerektiriyor.
